W Ministerstwie Cyfryzacji odbyło się spotkanie Grupy ds. dostępności zasobów internetowych. Uczestników powitał Marek Zagórski – Minister Cyfryzacji oraz Artur Marcinkowski – Przewodniczący Grupy ds. dostępności zasobów internetowych.

Ministerstwo wraz z Grupą ds. dostępności powinno skoncentrować się nad procesem wdrażania ustawy(…). Przygotowanie implementacji rozporządzeń jest sprawą kluczową, zatem liczę na państwa doświadczenie kompetencję i wsparcie w zakresie przygotowania rozporządzenia i innych dokumentów mu towarzyszących” – rozpoczął Marek Zagórski.

Minister poruszył także temat Rady ds. cyfryzacji. W związku ze zbliżającym się końcem kadencji rady zaprosił członków grupy do włączenia się w pracę nowego składu. 

Następnie głos zabrał Włodzimierz Marciński inicjator SPRUC (Szerokiego Porozumienia na Rzecz Umiejętności Cyfrowych w Polsce), prezes PTI (Polskiego Towarzystwa Informatycznego). Zwrócił uwagę na nieustanny rozwój nowych technologii oraz możliwości jakie z sobą niesie np. sztuczna inteligencja, a dalej asystenci personalni.

Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji

Fundacja Widzialni wspólnie z Instytutem Badań Edukacyjnych (IBE) przygotowują nowe opisy kwalifikacji w ramach Zintegrowanego Rejestru Kwalifikacji. Idea uczenia się przez całe życie jest obecna w 150 krajach świata. W Polsce dopiero się rozwija. Coraz częściej odchodzi się od myślenia o zawodach. We współczesnym świecie coraz trudniej mówić o tym jaki zawód wykonujemy, a zdecydowanie łatwiej o kwalifikacjach które posiadamy.

Naszym punktem zainteresowania są kwalifikację rynkowe, które zgłaszane są przez różne organizację czy podmioty działające na rynku. Jeżeli kwalifikacja przejdzie określoną procedurę, zostanie opisana, skonsultowana i uznana za wartościową to jej znakiem rozpoznawczym będzie przypisany jej poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji.” - powiedziała Emila Danowska-Florczyk – ekspert merytoryczny ds. ZSK w Instytucie Badań Edukacyjnych.

Procedura opisu kwalifikacji to proces angażujący i wymagający współpracy i wielogodzinnych spotkań w ramach zespołu podejmującego się trudu ich opisu. Najważniejszym elementem dla powstania kwalifikacji jest zapotrzebowanie gospodarcze i społeczne na daną kwalifikację. Istotny jest także zespół, w skład którego wchodzą eksperci danej dziedziny, posiadający wiedzę praktyczną i teoretyczną oraz metodyk znający założenia systemu kwalifikacji.

Zadaniem zespołu jest uświadomienie sobie całego wykazu kompetencji którymi powinna się legitymować osoba ubiegająca się o kwalifikację. To zestaw wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, które pozwolą być osobą kwalifikowaną w danym obszarze. Zespół ustala pewne zasady walidacji – czyli w jaki sposób będzie sprawdzał wiedzę, umiejętności i kompetencje. Walidacja to również element sprawdzania przygotowania osoby do podjęcia określonych zadań związanych z daną kwalifikacją, aby ta walidacja mogła zostać przeprowadzona prawidłowo to należy wybrać metody walidacji służące weryfikacji efektów uczenia się ale również trzeba zastanowić się jakie będą metody dotyczące identyfikowania swoich umiejętności przez osoby które chcą przystąpić do procesu walidacji.” - prof. dr hab. Jolanta Szempruch

Nowe opisy kwalifikacji przygotowywane przez Fundację Widzialni oraz IBE dotyczą nowych umiejętności z zakresu dostępności. Posłużą w przyszłości do skutecznego wdrażania rządowego Programu Dostępność + Będą również punktami odniesienia oraz wypełnią lukę w definicjach nowych ustaw, rozporządzeń i regulacji.

Telemedycyna – przyszłość ochrony zdrowia

Telemedycyna łączy telekomunikację, informatykę i medycynę. Została stworzona aby przełamywać bariery związane z lokalizacją a także z ograniczeniami związanymi z wyjściem z domu. W Polsce od 2015 roku istnieją przepisy pozwalające na usankcjonowane funkcjonowanie telemedycyny lecz wciąż brakuje jej rozpowszechnienia.

Dzięki wykorzystaniu nowych technologii pozwala ona przełamywać geograficzne bariery, pozwalając na wymianę specjalistycznych informacji przesyłając obrazy statyczne i dynamiczne. Pozwala przeprowadzić diagnozę i leczenie na odległość.” - Dr n.med. Patrycja Wizińska-Socha, Prezes Zarządu Nestmedic S.A.

Telemedycyna stanowi nową jakość opieki zdrowotnej – bez kolejek, bez narażania na zakażenia, bez konieczności podróży do jednostki leczniczej, z dostępem do danych medycznych 24/7. Daje nowe możliwości: e-recepta i e-zwolnienie. E-recepta stanie się obowiązkowa od 1 stycznia 2020 roku natomiast e-zwolnienie już od 1 grudnia 2018 roku. Telemedycyna jest doskonałym rozwiązaniem dla kwestii dostępności do usług medycznych dla osób z indywidulanymi potrzebami.
Do podstawowych barier spowalniających rozwój telemedycyny możemy zaliczyć m.in.:

  • prawo nienadążające za rozwiązaniami e-zdrowia, 
  • brak centralnego systemu it, 
  • brak wiedzy o telemedycynie,
  • brak zaufania i sceptycyzm personelu medycznego jak i pacjentów. 

Służba zdrowia powinna otworzyć się na rozwiązania telemedyczne. Stworzyć dobry klimat wokół niej i sprzyjać jej rozwojowi. Ministerstwo Zdrowia oraz Narodowy Fundusz Zdrowia powinny rozważyć możliwość rozszerzenia koszyka świadczeń refundowanych opartych o rozwiązania telemedyczne. Refundacja rozwiązań telemdycznych umożliwi:

  • zmniejszenie kolejek,
  • zmniejszenie kosztów leczenia,
  • zwiększenie dostępności – dostęp do urządzeń i usług medycznych w każdym miejscu i czasie,
  • poprawę komfortu i wygody wykonywanych badań,
  • opiekę 24/7 przy korzystaniu z opieki telecentrum,
  • szybsze diagnozowanie i dostosowywanie leczenia do bieżących wyników badań i potrzeb pacjenta.

Sztuczna inteligencja wsparciem dla osób z indywidulanymi potrzebami

Rozwój sztucznej inteligencji to kolejne rozwiązanie dające szansę na wsparcie w dostępie do informacji dla osób z indywidulanymi potrzebami.

SEREMI – Pierwszy Polski Inteligentny Asystent Głosowy. Projekt wypełnia istniejącą lukę na Polskim rynku w segmencie asystentów głosowych, a także stanowi pierwsze rozwiązanie v-commerce (e-commerce dostępne za pomocą głosu). Tzw. smart speaker, rozpoznaje naturalny język mówiony – język polski. Ponadto jest osadzony w lokalnym kontekście co oznacza, że jest zintegrowany z lokalnymi serwisami. Asystent jest bezpieczny, również w kontekście RODO” – powiedział Maciej Ossowski - Kogifi.

Odbiorcami Asystenta Głosowego są przede wszystkim osoby z niepełnosprawnościami, seniorzy, osoby z czasowymi dysfunkcjami ale również miłośnicy gadżetów. SEREMI daje możliwość aktywacji oraz reaktywacji zawodowej i społecznej osób, które z racji swojego wieku czy niepełnosprawności nie mogą w pełni korzystać z dobrodziejstw świata cyfrowego.

Stan prac nad ustawą w sprawie dostępności stron internetowych i aplikacji

Trwają pracę nad ustawą wdrażającą dyrektywę unijną dotyczącą dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych. Projekt powstał na początku lipca, przeszedł konsultacje społeczne i kolejne etapy procesu legislacyjnego. Jeszcze w listopadzie ustawa trafi do komisji prawniczej sprawdzającej jej zgodność z polskim prawem.

Mamy nadzieję że na przełomie listopada i grudnia bieżącego roku ustawa przejdzie przez Sejm i Senat, i jeszcze w tym roku liczymy na to, że Prezydent tę ustawę podpiszę. Choć i tak stanowi to niewielkie opóźnienie w stosunku do wymagań dotyczących wdrożenia, które stawiała Unia Europejska. Opóźnienie to jednak nie powoduję negatywnych konsekwencji” - Adam Pietrasiewicz – Główny Specjalista ds. dostępności cyfrowej w Ministerstwie Cyfryzacji.

Stan prac nad ustawą horyzontalną

Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju koordynuje proces związany z wdrożeniem programu Dostępność+, czego konsekwencją jest podjęcie prac nad ustawą horyzontalną. Ustawa ma odnosić się nie tylko do dostępności cyfrowej ale i architektonicznej oraz transportowej.

Główne elementy ustawy to słowniczek stwarzający możliwości innego podejścia do osób z niepełnosprawnościami(…) sposoby zapewnienia dostępności, podstawa prawna dla standardów dostępności (rozporządzeń), opis systemu koordynacji, system akredytacji i certyfikacji oraz możliwości skargi i kary” - Przemysław Herman – Zastępca Dyrektora Departamentu Europejskiego Funduszu Społecznego w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju.

Ustawa o dostępności zmieni szereg innych ustaw dostosowując polskie prawo do europejskich standardów dostępności. Obecnie ustawa przeszła konsultacje wewnątrzresortowe, następnie zostanie przekazana do konsultacji zewnętrznych czyli międzyresortowych i społecznych.

Metodologia badań stron www

Ministerstwo Cyfryzacji planuje wprowadzenie nowej metodologii badania stron internetowych w oparciu o RGAA. Jednak ten sposób badania nie jest metodologią, a specyfikację techniczną.

Metodologia to określony niezmienny, niezawodny system reguł i procedur, zajmuje się analizą poszczególnych typów aby określić i zdefiniować czego dotyczą i na czym polegają. Mimo, iż RGAA jest skonstruowana w prosty i konkretny sposób mając za podstawę pytania, na które audytor musi odpowiedzieć, to jednak rzeczywistość nie zawsze pozwala udzielić odpowiedzi tak” lub nie”. Problem ten powodują liczne wyjątki, a sytuacji jest na tyle dużo że nie da się skonstruować takiej ilości pytań aby wyczerpały problematykę z jaką się spotykamy na stronach internetowych.” Powiedział Przemek Marcinkowski, ekspert Fundacji Widzialni.

RGAA pomija pewne istotne elementy m.in. Aria co powoduję potrzebę odnoszenia się do dwóch dokumentów: RGAA i WCAG. Jest to mnożenie bytów.” – dodał Przemysław Marcinkowski.

Fundacja Widzialni już kilka lat temu opracowała wspólnie z Uniwersytetem Śląskim metodologię badania stron www w oparciu o standard WCAG 2.0 W ramach metody analizy stron www stosuje się szczegółowe techniki sprawdzenia podczas dwóch etapów badania: analizy eksperckiej, uwzględniającej każde kryterium sukcesu na każdym poziomie oraz user experience z udziałem grupy użytkowników z niepełnosprawnością. Metodologia Fundacji Widzialni zawiera także wymagania jakie powinien spełniać raport kończący badanie. W raporcie znajdziemy informacje na temat odnalezionych błędów, implikacji jakie powodują, a także sposoby rozwiązania problemów wraz z propozycją zmian kodu źródłowego.

Mamy dobrą metodologię. Jako filolog angielski prowadzę badania stron www poza granicami kraju. Zasada jest prosta: sprawdzamy kryteria sukcesu i przeprowadzamy konsultacje z osobami o różnych niepełnosprawnościach by otrzymać wnioski. Zatem tworzenie nowej metodologii jest pracą niepotrzebną.” – Izabela Mrochen, Uniwersytet Śląski

Kolejne spotkanie Grupy ds. dostępności odbędzie się na początku roku 2019.