Odpowiedzi na pytania
Q&A. Odpowiedzi na pytania zadane podczas konferencji "Właczenie Cyfrowe".
Czy po konferencji będą dostępne materiały?
Nagranie, Raport Dostępności i komunikat podsumowujący opublikujemy na stronie www Fundacji Widzialni.
A czy napisy w zoom są widoczne jeśli oglądam konferencję w przeglądarce?
Tak. Mogły się ukryć na dolnym pasku pod opcją więcej narzędzi. Napisy w zoom włącza się ikoną CC i Show Subtitles.
Które kwalifikacje zawodowe trafiły do Ministerstwa Rozwoju?
MR rozpatrywało dwie kwalifikacje. Zatwierdzoną i opublikowaną: koordynator dostępności w organizacji. Kwalifikacja związana z zarządzaniem dostępnością wydarzeń nie zyskała uznania w ministerstwie.
Czy są w planach szkolenia, kursy dotyczące wybranych kwalifikacji? Czy mogę prosić o jakiekolwiek szczegółowe informacje na temat uzyskania wybranej kwalifikacji?
Szczegóły kwalifikacji są na www.widzialni.org. Szkolenia trwają i są organizowane zgodnie z zapotrzebowaniem. Fundacja Widzialni organizuje szkolenia online, stacjonarnie w Częstochowie, online lub w instytucji, jeśli zbierze się grupa.
Czy jest również możliwość szkolenia niestacjonarnego?
Tak. Zapotrzebowanie na szkolenia można zgłaszać na adres email: tomek@widzialni.org z informacją, czy to ma być szkolenie stacjonarne czy online i na jaki temat. Państwa uwagi uwzględnimy przy tworzeniu kalendarza takich szkoleń na jesień.
Czy gdzieś już jest opisany przebieg i wymagania do egzaminu na koordynatora?
Opis kwalifikacji jest opublikowany w Monitorze Polskim: www.prawo.pl/akty/m-p-2020-380,18982694.html
Walidacja na koordynatora ds. dostępności ma się odbyć za miesiąc? Czy będą Państwo organizować tylko egzamin? Czy egzamin będzie poprzedzony wcześniejszym szkoleniem?
Szkolenia są prowadzone w zależności od zapotrzebowania. Pierwsze egzaminy na koordynatorów mogą ruszyć za miesiąc. Egzaminy będą się odbywały cyklicznie. Nie ma wymogu odbycia szkolenia przed przystąpieniem do egzaminu.
Czy myśleliście Państwo o kwalifikacjach z obszarów bardziej miękkich (czyli nietechnicznych) jak Customer Journey Expert - zapewnienie dostępności w zarządzaniu produktem i marketingu, czy UX - tworzenie wymagań dostępności za pomocą wytycznych projektowych (Design Annotations).
Nasze kwalifikacje, nad którymi trwają prace w Ministerstwie Cyfryzacji częściowo odpowiadają na to zapotrzebowanie. O nowych kwalifikacjach będziemy myśleć dopiero jak sfinalizujemy wszystkie rozpoczęte procesy.
Czy będą respektowane certyfikacje dokonane w innych krajach lub instytucjach międzynarodowych, np. The IAAP Certified Professional in Accessibility Core Competencies (CPACC) czy The IAAP Web Accessibility Specialist (WAS)?
To pytanie do administracji publicznej. Proces uznawania kwalifikacji, walidacji nie zależy od innych certyfikatów. Kwalifikacje zawodowe potwierdzone w procesie walidacji są uznawane w całej UE.
Czy istnieje możliwość otrzymania zaświadczenia (nawet wersji elektronicznej) udziału w Konferencji?
Tak. Prosimy o kontakt biuro@widzialni.org
Czy stronę widzialni.org mogę podawać jako wzór prawidłowo dostosowanej do WCAG 2.1.?
Strona www.widzialni.org jest dostępna dla odbiorców.
Czy mogą coś Panowie powiedzieć na temat komponentu captcha? Czy da się zrobić dostępną captche?
Tak. Przykładem dostępnej captcha jest chaptcha numeryczna. Zamiast przepisywania tekstu z obrazka lub wyboru obrazków, zadanie polega na rozwiązaniu prostego równania matematycznego np. 2+3=5.
Mamy obowiązek transmitowania sesji Rad miast lub gminy online - jak przygotować taki materiał?
Prawo nie wymaga, aby transmisja z sesji miała zapewnione usługi dostępnościowe na żywo. Zgodnie z WCAG nie trzeba zapewniać napisów, ani tłumacza PJM podczas transmisji na żywo. Napisy trzeba dodać po opublikowaniu filmu. Dyrektywa, na podstawie której powstała ustawa o zapewnianiu dostępności cyfrowej mówi - niezwłocznie, nie później niż 14 dni. Dodanie tłumaczenia PJM będzie dobrą praktyką. Warto się na to zdecydować, szczególnie, gdy tłumacz uczestniczy w sesji.
W kwestii audiodeskrypcji - Jeśli multimedium to wywiad udzielany przez przedstawiciela danej instytucji to czy audiodeskrypcja jest wymagana?
Jeśli multimedium to wywiad, przeważnie AD nie będzie potrzebna. Przeważnie. Każdy film należy ocenić indywidualnie.
Jak nazywają się programy do automatycznej transkrypcji mowy na tekst?
Programy do rozpoznawania mowy to np. Newton Dictate. Rozpoznawanie mowy w dokumentach google, bezpłatne też daje radę przy dyktowaniu.
W jakich sytuacjach wymagane jest tłumaczenie na język ETR? Standard prostego języka jest często mylony z tekstem ETR przeznaczony dla osób z ograniczeniami poznawczymi. W jakich sytuacjach stosować te dwa sposoby pisania?
Choć nie ma takiego wymogu prawnego, prostą polszczyzną powinniśmy komunikować się z odbiorcami, by nas rozumieli.
Jak nazywają się programy do tworzenia napisów?
O oprogramowaniu do tworzenia napisów jest kilka słów w poradniku Dostępne Multimedia, do pobrania na widzialni.org w dziale publikacje. Dostępne multimedia: www.widzialni.org/dostepne-multimedia,new,mg,5,253
Padło pytanie w Q&A co to znaczy alternatywa dla PJM?
Tekst artykułu, napisy lub transkrypcja, w zależności od kontekstu - czy wideo występuje samodzielnie, czy obok innych treści. Alternatywa dotyczy wideo nagranego w PJM, gdzie tłumacz PJM lub osoba głucha występują samodzielnie.
Czy w deklaracji dostępności (dla serwisu instytucji) można podać namiary na oddział czy musi być podana konkretna osoba z nazwiska i imienia? Czy to musi być redaktor czy raczej dyrektor?
Ustawa tego nie precyzuje. Należy podać kontakt. Zgodnie z ustawą należy podać dane teleadresowe siedziby podmiotu publicznego wraz ze wskazaniem danych kontaktowych osoby wyznaczonej do realizacji spraw w zakresie dostępności cyfrowej w tym podmiocie publicznym.
Gdzie i jakiego rozmiaru powinien być tłumacz PJM w filmie?
W materiale wideo tłumaczonym na PJM 1/8 ekranu, najlepiej po prawej stronie. Więcej informacji: Szczygielska, M., & Kalata Zawłocka, A. (2020) Wytyczne na czas kryzysu w sprawie sposobu realizacji i jakości tłumaczeń na język migowy w utworach audiowizualnych. Instytut Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa. avt.ils.uw.edu.pl/files/2020/03/Dost%C4%99pno%C5%9B%C4%87-pjm-wytyczne-na-czas-kryzysu.pdf
Czy naprawdę publikowana w załącznikach do zamówień publicznych dokumentacja projektowa musi być również dostępna?
Zgodnie z ustawą o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych również dokumentacja projektowa stanowiąca załączniki do zamówień publicznych powinna być dostępna. Oczywiście nie mówimy tu o dokumentacji będącej projektem architektonicznym lub rysunkami technicznymi, a o dokumentacji przetargowej jak np. SIWZ, projekt umowy, OPZ itp.
Czy koordynator do spraw dostępności JST obsługuje również jednostki administracji rządowej zespolonej np. straż pożarna, inspekcja sanitarna?
Koordynator ds. dostępności JST odpowiada za dostępność jedynie jednostek podległych danemu organowi samorządu i tylko w przypadku, gdy w danej jednostce samorządu np. gminy Wójt wyznaczył koordynatora z gminy na koordynatora podległych mu jednostek. W takim przypadku koordynator odpowiada za dostępność zarówno urzędu gminy, jak również np. szkół, przedszkoli, ośrodków zdrowia itp. Możliwym jest również wyznaczenie koordynatorów w każdej z tych jednostek niezależnie i w takim wypadku każdy z koordynatorów odpowiada za dostępność w swojej jednostce. W przypadku instytucji państwowych, jak np. straż pożarna, czy inspekcja sanitarna za powołanie koordynatora odpowiada organ nadzorujący te instytucje.
Jedna z naszych jednostek podległych jest Biłgorajskie Centrum Kultury w ramach którego działa Biłgorajska Telewizja Kablowa, czy transkrypcje multimediów obowiązują też materiały dziennikarskie zamieszczane na stronie Biłgorajskiego Centrum Kultury?
Dostępność telewizji reguluje ustawa o radiofonii i telewizji i rozporządzenie KRRIT, które szczegółowo określa wymagania wobec telewizji. www.krrit.gov.pl/Data/Files/_public/Portals/0/regulacje-prawne/polska/kontrola-nadawcow/d2018000226101.pdf Temat wymaga głębszej analizy, do której tu brak szczegółów.
Jakie kompetencje powinien posiadać koordynator ds. dostępności oraz jak przygotować się do uzyskania kwalifikacji?
Koordynator powinien posiadać wiedzę teoretyczną i praktyczną w zakresie dostępności i problematyki osób ze szczególnymi potrzebami we wszystkich obszarach kluczowych z punktu widzenia funkcjonowania każdej organizacji (niezależnie od specyfiki jej działania). Realizując swoje zadania powinien stosować wytyczne, normy i dobre praktyki w zakresie dostępności we wszystkich obszarach działalności organizacji (klient, komunikacja, usługi, kadry, zarządzanie). Powinien potrafić określać kierunki rozwoju i koordynować wprowadzanie zmian we wszystkich głównych aspektach dostępności organizacji dla osób ze szczególnymi potrzebami (architektonicznej, cyfrowej, komunikacyjno-informacyjnej).
Koordynator powinien być skutecznym menedżerem, który nie musi posiadać specjalistycznej wiedzy w danym obszarze (np. dostępności cyfrowej), jednakże powinien znać wymogi prawne, znać dobre praktyki, wiedzieć, jak je stosować i jak wdrażać konkretne rozwiązania w organizacji. Koordynator musi współpracować ze środowiskiem osób ze szczególnymi potrzebami, powinien potrafić zrealizować lub zlecić badania/audyty dostępności, opracować plan wdrażania dostępności z uwzględnieniem niezbędnych zasobów finansowych i kadrowych. Koordynator powinien posiadać umiejętności interpersonalne umożliwiające mu stałą współpracę z pracownikami różnych komórek organizacyjnych w organizacji, pracownikami, jak również klientami i partnerami zewnętrznymi.
Najlepszym przygotowaniem do uzyskania jest udział w szkoleniach do tego przygotowujących. Tego typu szkolenia prowadzi m.in. Fundacja Widzialni.
Czy każda instytucja powinna posiadać koordynatora ds. dostępności?
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami określa, że koordynator musi zostać powołany w organach władzy publicznej, w tym organ administracji rządowej i samorządowej, organ kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały.
Oczywiście w przypadku jednostek podległych danej instytucji istnieje możliwość realizacji obowiązku powołując koordynatora/koordynatorów w jednostce nadzorującej, który będzie odpowiadał za dostępność zarówno jednostki nadzorującej, jak również jednostek jej podległych.
W jaki sposób poradzić sobie z wdrożeniem dostępności dokumentów w momencie, gdy instytucja posiada wiele stron internetowych, generuje oferty i zamówienia publiczne. Obecnie instytucja zakupiła programy Adobe, jednakże ich ilość jest niewystarczająca, a dalsze koszty ponoszone przez instytucję nie są możliwe.
Podstawą zawsze powinny być szkolenia i zapewnienie pracownikom odpowiednich kompetencji i umiejętności w zakresie tworzenia dostępnych dokumentów. Większość dokumentów PDF publikowanych na stronach www powstaje w edytorze tekstu (np. MS Word), które następnie zapisywane są do formatu PDF. Dostępność dokumentu PDF w dużej mierze zależy od tego, czy osoba przygotowująca dokument w Wordzie zrobi to w sposób prawidłowy. Dlatego należy zadbać o szkolenia wszystkich pracowników z tworzenia dostępnych dokumentów. Warto również opracować i udostępnić pracownikom dostępne szablony dokumentów oraz wytyczne, jak tworzyć dostępne dokumenty, z których pracownicy będą korzystali w pracy. Musimy pamiętać, że na co dzień nie wszyscy pracownicy korzystają ze wszystkich funkcji programów edytorskich, dlatego prosty poradnik pomoże prawidłowo sformatować np. tabelę, wykres, czy grafiki.
Czy oferty tworzone przez instytucję na potrzeby innych firm i wysyłane mailem powinny być dostępne?
Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych obliguje instytucje publiczne do tworzenia dostępnych dokumentów nie określając przy tym konkretnej grupy odbiorców, zatem dostępność dokumentu nie powinna być uzależniona od jego odbiorcy. Dodatkowo warto zwrócić uwagę, że ustawa o zapewnieniu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami już wprost wymaga od administracji zapewnienia komunikacji osoby ze szczególnymi potrzebami z podmiotem publicznym w formie przez nią określoną. Zatem możemy spotkać się z sytuacją, gdy wysłane do innej instytucji lub firmy drogą mailową niedostępne dokumenty będą wymagały ich dostosowania na wniosek np. pracownika tej instytucji.
Czy strony tworzone na potrzeby innych firm muszą być dostępne (np. sklep do zakupu mebli sądowych/gabinetów, czy okien i drzwi)?
Aktualnie nie ma w Polsce obowiązku prawnego dostępności cyfrowej stron www podmiotów komercyjnych. Zmieni się to częściowo po wdrożeniu do polskiego porządku prawnego dyrektywy Europejski Akt o Dostępności.
